ในอนาคต ปัญหาเว็บไซต์ที่ทำด้วย Drupal ในรุ่นหลักต่างๆ จะไม่มีการอัปเกรด จะเป็นเรื่องปกติที่ใครๆ ก็ชิน

เพราะตามนโยบายของ Drupal ที่เผยแพร่บนเว็บไซต์แสดงรายละเอียดไว้ว่า ทาง Drupal จะออกรุ่นหลักทุกๆ 2 ปี แล้วรุ่นเก่าๆ ก็จะทยอยเลิกการสนับสนุนไปตามลำดับ

มันจะเป็นเรื่องที่น่ายินดีมาก ถ้าการอัปเกรดเวอร์ชันหลักของ Drupal มันทำได้ง่ายๆ เหมือนอัปเดตรุ่นย่อย หรือมีการอัปเกรดคล้ายๆ WordPress แต่ในความเป็นจริงคือ Drupal อัปเกรดจากรุ่นเดิมไปรุ่นใหม่ได้ยาก (มาก) สำหรับ User ธรรมดา (และประเด็นนี้ก็มีการถกเถียงกันในฟอรั่มหลักของ Drupal อยู่เนืองๆ)

ข้อดีที่ทางทีม Drupal ให้เหตุผลเอาไว้ก็คือ การที่ Drupal ทำแบบนี้ เพื่อจะได้ไล่ตามนวัตกรรมใหม่ๆ ได้ทัน และตัว Drupal CMS ก็จะได้มีความปลอดภัย และทันสมัยอยู่ตลอดเวลา

ซึ่งแนวทางนี้ เป็นแนวทางที่นักพัฒนาเว็บไซต์อาชีพและองค์กรใหญ่ๆ ที่มีนักพัฒนาประจำอยู่ชอบกันมาก เพราะมองไม่เห็นถึงความยากในการอัปเกรด (แน่ละ ก็พวกพี่มีทีมนักพัฒนานี่หว่า ต่อให้พาเว็บไซต์เก่ากระโดดไปรุ่นใหม่ไม่ได้ พี่ท่านก็เล่นทำเว็บใหม่ แล้วย้ายข้อมูลไปได้แบบชิลๆ ฮา)

ทว่าสำหรับองค์กรเล็กๆ และเว็บไซต์ทั่วไป การอัปเกรดจากรุ่นเดิมไป Drupal รุ่นใหม่ทำได้ยาก (รวมถึงจาก D9 ไป D10 ด้วย) เพราะเจ้าของเว็บไซต์ หรือคนที่ทำเว็บไซต์ให้ โดยส่วนใหญ่ไม่ใช่นักพัฒนา

สิ่งที่เกิดขึ้นในปัจจุบันและอนาคตคือ เมื่อเว็บไซต์สร้างเสร็จแล้ว มีโอกาสสูง ที่เว็บ Drupal นั้นๆ จะตกค้างอยู่ในรุ่นเดิมไปจนกว่าจะปิดตัว หรือจนกว่าจะพังใช้งานไม่ได้ เช่นถ้าเว็บสร้างด้วย Drupal 8 เว็บก็จะเป็น Drupal 8 อยู่แบบนั้น มีโอกาสน้อยที่จะย้ายไป 9 หรือ 10 อันนี้พูดถึงเว็บที่มีข้อมูลเยอะ เพราะเว็บที่มีข้อมูลไม่กี่หน้า ไปทำเว็บใหม่แล้วย้ายแค่เนื้อหาไป อันนี้ไม่ยากเท่าไหร่

เท่าที่ดูข้อมูลสถิติ เว็บ Drupal ที่ยังทำงานอยู่ก็มักจะเกาะกันอยู่เป็นกลุ่มๆ เพราะอัปเกรดกันไม่ไหว ไล่ลำดับก็จะประมาณนี้

1. Drupal 9 (จำนวนเว็บที่มีเยอะสุด)

2. Drupal 10 (จำนวนเว็บรองลงมา) สงสัยยังมี Module น้อยอยู่ User ทั่วไปเลยยังไม่อยากใช้กัน

3. Drupal 7 ส่วนหนึ่งคือมี Module ดีๆ เยอะสุด และยังมี Module หลายตัวที่มีแค่ Drupal 7 ทำให้คนไม่ย้ายกัน หรือไม่ก็ย้ายไปไม่ได้ เพราะถ้าย้ายก็คือทำเว็บใหม่

4. Drupal 8 รุ่นนี้น่าสงสานสุด เพราะหมดเวลาซัพพอร์ตไปแล้ว แถมคนทำ Module และ Themes ส่วนใหญ่ก็ข้ามจาก 7 ไป 9 กันเลย Drupal รุ่น 8 เลยซัพพอร์ตน้อยสุด

5. Drupal 6 เห็นเก่าแบบนี้ แต่ก็ยังมีเว็บใช้งานอยู่เยอะเอาเรื่องเลย (ดูจากสถิติของ BuiltWith) เพราะมี Module ดีๆ อยู่ในรุ่นหลักนี้มากเหมือนกัน Module บางตัวผมยังอยากได้มาใช้งานเลย

6. Drupal 5 ไม่น่าเชื่อว่ารุ่นนี้ก็ยังมีคนใช้ แถมบางเว็บที่ผมสุ่มเข้าไปดู ก็ยังเห็นเจ้าของเว็บโพสต์เนื้อหาลงปกติ แสดงว่ายังมีคนดูแลอยู่ ไม่ได้ปล่อยทิ้ง

7. Drupal 4 รุ่นนี้มีเหลืออยู่ไม่กี่เว็บ ซึ่งก็ไม่น่าแปลกใจเท่าไหร่ ก็เก่ากันซะขนาดนี้

Drupal รุ่นเก่าถัดจาก 7 ลงไปเราไม่พูดถึง แต่ถ้านับเฉพาะ 7, 8, 9, 10, และ 11 ที่กำลังจะมา ผมว่าคงมีเว็บตกค้างอยู่ในแต่ละรุ่นมหาศาลแน่นอน

ผมเองถ้าคิดจะทำเว็บระยะยาวสักเว็บ คงต้องหลบจาก Drupal ไปกอดคอ Backdrop CMS แล้วเหมือนกัน เพราะถึงแม้ว่านวัตกรรมบางอย่างจะตามหลัง Drupal เพราะต้องซัพพอร์ตแต่ละรุ่นระยะยาว แต่ก็เหมาะกับ User ทั่วไปที่ชื่นชอบในความสามารถของ Drupal 7 ดั้งเดิมมากกว่า

สถิติที่อ้างถึง นำมาจาก BuiltWith ซึ่งแม้จะไม่แม่นยำ 100% แต่ก็มีความใกล้เคียงอยู่พอสมควร

ส่วนใครที่ดูออกว่าบล็อกนี้ยังเป็น Drupal 7 แล้วสงสัยว่า เว็บนี้เนื้อหาก็มีไม่เยอะ โครงสร้างก็ไม่ซับซ้อน ทำไมถึงไม่ย้ายไป Drupal รุ่นใหม่ คำตอบของผมก็คือ ขี้เกียจครับ 55 เพราะเดิมทีเว็บนี้ผมก็ทำแบบเล่นๆ อยู่แล้ว ไม่ว่าเก่าใหม่ ตราบใดที่ยังใช้งานได้ ผมก็คงปล่อยเอาไว้แบบนี้แหละ